Thì, mà, là là ba từ có chức năng đặc biệt và cách dùng phức tạp trong câu tiếng Việt. Thế nhưng, trong lịch sử nghiên cứu ngữ pháp tiếng Việt, đa số các nhà nghiên cứu đã không quan tâm đúng mức đến ba từ này, ngoại trừ vài tác giả trong nước và ngoài nước, tiêu biểu có Trương Văn Chình và Nguyễn Hiến Lê (1963), Hegel J. J. Dyvik (1984), Cao Xuân Hạo (1991)…Các tác giả này đã lý giải chức năng và cách dùng ba từ này ở những mức độ khác nhau. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu của các tác giả có những điểm cần được thảo luận, đào sâu thêm. Bài viết này tập trung xem xét, làm sáng tỏ chức năng và quy tắc sử dụng ba từ này một các có hệ thống.