Biểu tượng văn hóa là đối tượng nghiên cứu được nhiều học giả quan tâm khi tiếp cận đối với các nền văn hóa. Bài viết dựa trên lí thuyết nhân học biểu tượng hay nhân học diễn giải để phân tích giải mã ý nghĩa biểu tượng núi cát và sự liên kết biểu tượng tôn giáo với cấu trúc xã hội và tâm lí cá nhân. Lễ đắp núi cát vào ngày đầu năm mới là sinh hoạt văn hóa tâm linh quan trọng thể hiện sự dung hòa các luồng tôn giáo trong đời sống văn hóa lễ hội truyền thống. Việc giải mã biểu tượng núi cát giúp thấy được những chân trời trí tuệ và triết lí tôn giáo ẩn mình trong lòng văn hóa tộc người Khmer Nam Bộ.